Ferdinand ‘Bongbong’ Marcos heeft met overmacht de verkiezingen gewonnen in de Filipijnen. Met vrijwel alle stemmen geteld staat Marcos op 30 miljoen stemmen, twee keer zo veel als zijn rivaal Leni Robredo. De officiële uitslag wordt later deze maand verwacht. “Duizenden van jullie, vrijwilligers, groepen, politieke leiders, hebben hun lot aan ons verbonden, vanwege onze boodschap van eenheid”, zei de 64-jarige Marcos in een eerste reactie. “We hebben genoeg te doen.” Over zijn plannen heeft de verkiezingswinnaar zich tot nog toe niet in detail uitgelaten. Bij verkiezingsdebatten en andere media-optredens liet hij verstek gaan en in Marcos’ campagne stond vooral het belang van eenheid centraal. Verder heeft hij beloofd te investeren in banen en de kosten van het levensonderhoud te verlagen. De verkiezingsuitslag leidt in de Filipijnen tot gemengde reacties: Naar verwachting zal Marcos junior in grote lijnen het beleid van de huidige president Rodrigo Duterte voortzetten. Die staat onder meer bekend om zijn keiharde antidrugsbeleid. Zijn dochter Sara Duterte, die in de campagne Marcos’ running mate was, wordt volgens de voorlopige resultaten gekozen als vicepresident. Met ‘Bongbong’, een bijnaam die stamt uit de kindertijd van Ferdinand Marcos junior, keert de ooit uit de gratie gevallen familie Marcos terug op het presidentiële toneel van de Filipijnen. Zijn vader, Ferdinand Marcos senior, leidde het land in de jaren 60, 70 en 80 op dictatoriale wijze. Hij en zijn familie stonden symbool voor corruptie, een luxe levensstijl en plundering. Het bedrag dat hiermee gemoeid zou zijn wordt geschat op 10 miljard dollar. Correspondent Mustafa Marghadi: In de Filipijnen wordt zeer uiteenlopend gereageerd op de verkiezingsuitslag. Aanhangers van Marcos vieren zijn overwinning. Zij gaan ervan uit dat de nieuwe president stabiliteit en voorspoed zal brengen. Maar aan de andere kant zijn Marcos’ tegenstanders diep teleurgesteld. Zij hielden na de bekendmaking van de eerste uitslagen een wake, als symbool voor hun angst dat deze verkiezingsuitslag zal leiden tot de ‘dood’ van de democratie op de Filipijnen. Inwoners van de Filipijnen willen dat de nieuwe president corruptie gaat aanpakken en dat hij iets doet aan de groeiende economische ongelijkheid in het land. De vraag is of de prioriteit van Marcos daar ook ligt. Het kan ook zijn dat hij zich aanvankelijk vooral gaat bezighouden met de bescherming van zijn familie, voor wie de rehabilitatie van vader Marcos van groot belang is. Er liggen allerlei onderzoeken naar gestolen miljarden uit die tijd, evenals een belastingrekening van liefst 4 miljard dollar. Die kan ‘Bongbong’ als president en baas van de belastingdienst allemaal laten verdwijnen. Dus de vraag is wat hij belangrijker vindt: het helpen van de arme Filipino’s of het redden van zijn familie. In 1986 werden Marcos en zijn gezin het land uitgezet, na een volksopstand vanwege frauduleus verlopen verkiezingen. De familie week uit naar de Verenigde Staten, waar Marcos senior in 1989 overleed. Zijn weduwe Imelda en haar kinderen mochten twee jaar later terugkeren naar de Filipijnen. Sindsdien probeert de voormalige presidentsvrouw, ook bekend om haar enorme collectie exclusieve schoenen, opnieuw aan de macht te komen. Eerst deed ze zelf een aantal keer mee met de presidentsverkiezingen, later zette ze zich in voor haar zoon Bongbong. Over de inmiddels 92-jarige Imelda Marcos, die na haar terugkeer in de Filipijnen jarenlang lid is geweest van het Huis van Afgevaardigden, is in 2019 een documentaire gemaakt: Marcos junior werd in 1992 al parlementslid, daarna gouverneur en in 2010 senator. In 2016 probeerde hij vicepresident te worden. Toen dat mislukte, zetten hij en zijn familie in op de presidentsverkiezingen van 2022. Via online netwerken en sociale media hebben de Marcos-telgen geprobeerd om de inwoners van de Filipijnen voor zich te winnen, door het autoritaire regime van Marcos senior af te schilderen als een “gouden eeuw” van economische welvaart. Tegenstanders hadden kritiek op die herschrijving van de soms bloedige geschiedenis van de oud-dictator. Zelf ontkent de familie iets verkeerd te hebben gedaan.