De liefhebbers van verse Noordzeevis moeten dezer dagen diep in de buidel tasten. De prijzen van bijvoorbeeld kabeljauw en tong liggen ruim 12 procent hoger dan vorig jaar. En dat heeft niet alleen met inflatie te maken. Gevolg is dat een deel van de viseters afhaakt. Zo is volgens marktonderzoeker Circana verse vis momenteel de hardst dalende vers-categorie in de supermarkt qua omzet. Het gaat om een daling van zeker 10 procent. Ook bij de ruim 800 visspeciaalzaken is een dalende trend te zien. “In geld blijft de omzet wel zo’n beetje gelijk, maar in volume heb je het over 10 procent minder”, zegt Adriaan van Moort, voorzitter van de Vereniging Nederlandse Visspecialisten (VNV). “Mensen eten gewoon minder vis, kijken naar alternatieven. En daarin schuilt een gevaar: dat die mensen definitief niet terugkomen naar de viswinkel of naar de markt om daar vis te halen. En dat is voor onze sector natuurlijk heel slecht.” Klanten bij de visspeciaalzaken merken ook dat de prijzen fors zijn gestegen: Oorzaak van de fors gestegen visprijzen is voor een deel de inflatie. Maar wat de vissector extra treft, is volgens Van Moort de ‘kaalslag’ die er gaande is onder de viskotters. “Zo’n 70 procent van de kotters is gestopt, onder meer door de torenhoge prijs van diesel. De vissers die nog over zijn, hebben te maken met al die extra kosten als lonen, verpakkingen, energie, noem maar op. Deels worden die kosten natuurlijk doorberekend aan de klant. Maar dat houdt een keer op.” Dat sentiment deelt Ruud van Diermen, de secretaris van de branchevereniging en eigenaar van een vishandel in Leusden. “Ik ben al 42 jaar ondernemer en dit is niet de eerste crisis die ik om mijn oren krijg.” Zijn vaste klanten blijven komen, zegt hij, ondanks de duurdere vis. “Een prijsverhoging invoeren is nooit leuk, maar om een gezonde bedrijfsvoering te houden moet je wel mee. We staan niet te juichen als we een prijsverhoging door moeten voeren.” Aan een kleinere portie voor hetzelfde geld, het zogenoemde krimpflatie, doet hij naar eigen zeggen niet. “De markt geeft vanzelf aan wanneer het plafond bereikt is, want dan verkoop ik het niet meer. En mijn collega’s ook niet, als het echt te duur wordt.” Ook grote speler in de vismarkt Schmidt Zeevis herkent de prijsverhogingen en de terugloop in verkopen, al ziet het bedrijf dat vooral in de zakelijke markt. Zoals in de horeca, zegt directeur Marcel van Breda. Volgens vishandelaar Van Diermen is er bovendien al langer een verschuiving te zien: de consument wil niet alleen verse vis, maar vooral ook verse kant- en klaarmaaltijden. “Er is veel vraag naar maaltijden en salades. De jonge consument wil niet zelf in de keuken staan, maar gaat voor gemak.” Dat is wellicht ook waarom de hoeveelheid verkochte diepvriesvis afneemt. In die productgroep is de daling wel een stuk minder sterk, ruim 4 procent. Van Diermen ziet de toekomst toch zonnig in. Er zijn namelijk ook Noordzeevissen die goedkoper zijn, zoals wijting, en voor een groter publiek aantrekkelijk blijven. “Ik hoop dat we het prijsplafond nu bereikt hebben. Dat voedsel over de hele bandbreedte voor iedereen betaalbaar blijft.”