Opnieuw zijn er mensen geïdentificeerd in gerestaureerde beelden uit de Westerborkfilm uit 1944. Het gaat om drie personen die dankzij het gerestaureerde en gedeeltelijke kleurenbeeld zijn herkend. Het gaat om het echtpaar Eduard Braunberger en Geertruida Fransman en om diamantair Elias Spitz. Ze zijn te zien op beeld, in kamp Westerbork wachtend op de trein voor transport. Alle drie zijn ze niet meer in leven. Dit zijn de fragmenten waar de drie op te zien zijn: Onderzoekers Koert Broersma en Gerard Rossing hebben bij het achterhalen van de identiteiten hulp gekregen van buitenaf. Vorig jaar wisten zij al dertien mensen op de beelden te identificeren. Dat werd wereldnieuws en voor de onderzoekers had alle aandacht een positief gevolg: ze ontvingen meer tips over andere mensen in de film. De Westerborkfilm uit 1944 wordt gezien als een van de bekendste opnamen uit de Tweede Wereldoorlog. De film, gemaakt door de Joodse fotograaf Rudolf Breslauer in opdracht van kampcommandant Albert Gemmeker, laat beelden zien van kamp Westerbork. In de film is te zien hoe Joden, Sinti en Roma op transport worden gezet naar vernietigingskamp Auschwitz. Onder hen is het 9-jarige Sinti-meisje Settela Steinbach. Het moment waarop ze haar hoofd tussen de deuren van de veewagon steekt, is wereldberoemd. De film over kamp Westerbork is uniek in de wereld: het is het enige filmmateriaal dat ooit is gemaakt van een kamp ‘in bedrijf’. In de jaren 90 begonnen onderzoekers voor het eerst met achterhalen van informatie uit de film. In 2019 werden de beelden ingekleurd voor een speelfilm. Dankzij de tips wisten de onderzoekers de identiteiten van nieuwe personen te achterhalen. Zo vond een amateurhistoricus uit Bilthoven aanwijzingen in de richting van Eduard Braunberger en Geertruida Fransman. “Gegrepen door de film en alle aspecten daaromheen is hij zelf op onderzoek uitgegaan en uiteindelijk met de twee namen tevoorschijn gekomen”, zegt Broersma tegen RTV Drenthe. Een trouwfoto die de kinderen van Fransman in hun bezit hebben, bevestigde het vermoeden. Maar foto’s alleen zijn voor onderzoekers vaak niet genoeg. “Omdat die erg bedrieglijk kunnen zijn”, legt Broersma uit. “Er moet altijd meer zijn, je moet ook feiten hebben zoals getuigenverslagen of geboortedata. Meer gegevens zoals bijvoorbeeld: zijn die mensen wel op 19 mei 1944 op transport gegaan?” De identificatie van Elias Spitz was, zo bleek onlangs, in de jaren 50 door de zoon van Spitz al gedaan, op basis van het zwartwitbeeld. Dit was alleen voor de buitenwereld nog niet bekend. Het nieuws over de Westerborkfilm bereikte vorig jaar Spitz’ kleindochter in Israël. Via een contactpersoon in Nederland berichtte zij de onderzoekers. “Veel informatie was al bekend. Wat wij hebben gedaan is die informatie gecontroleerd en uiteindelijk bevestigd.” Volgens de onderzoeker kunnen de beelden en de mensen die worden herkend veel emoties teweegbrengen. “Het gaat vaak toch om mensen die in gaskamers zijn vermoord”, zegt Broersma. “Aan de andere kant geeft het soms ook een stukje bevestiging en rust dat er nog bewegende beelden zijn van familieleden. Die worden uiteindelijk wel gekoesterd.” Broersma denkt dat het mogelijk is dat er in de toekomst nog meer mensen worden geïdentificeerd. “Ja, dat denken we wel. We zijn nog bezig met enkele gevallen die nog niet zover zijn dat we de identiteit kunnen bevestigen. Het zal in veel gevallen niet mogelijk zijn, maar waar we nog mensen kunnen identificeren, zullen we dat doen.” De ingekleurde transportbeelden komen uit de korte speelfilm GEMMEKER (Videoland Original), geproduceerd door The Media Brothers, die speciaal voor deze productie de transportbeelden lieten restaureren en inkleuren. Geïnteresseerd in de Tweede Wereldoorlog? Abonneer je dan hier op onze nieuwsbrief.