Netbeheerders investeren de komende jaren miljarden in het uitbreiden, onderhouden en verzwaren van het elektriciteits- en gasnet. Dat is nodig om te kunnen voldoen aan de toenemende vraag naar elektriciteit, blijkt uit investeringsplannen van netbeheerders die door de Autoriteit Consument en Markt (ACM) vorige week zijn goedgekeurd. Netbeheerder Liander maakt vandaag bekend welke investeringen in Friesland, Noord-Holland, Flevoland, Gelderland en een deel van Zuid-Holland worden gedaan. De komende drie jaar zal 3,1 miljard euro in het elektriciteitsnet worden geïnvesteerd en 357 miljoen euro om het gasnet in stand te houden. 142 miljoen euro zal gaan naar andere investeringen in het net, zoals de transformatie naar een digitaal net. “We schakelen als Nederland over naar de duurzame energievoorziening. Er wordt steeds meer groene energie uit wind- en zonneparken opgewekt en dat moet over het elektriciteitsnet naar de verbruikers in het land. Aan de andere kant zien we steeds meer vraag naar elektriciteit vanuit ondernemingen en mensen”, zegt Peter Hofland, woordvoerder van Liander. Eerder pleitte Ed Nijpels, de voorzitter van het Nederlandse klimaatakkoord, al voor een noodwet om problemen op het stroomnet te voorkomen. Ook ondernemersorganisatie VNO-NCW vindt dat er meer nodig is. “De investeringsplannen zijn een goede eerste stap. Maar er is meer centrale regie nodig van de overheid. Ook moeten vergunningen sneller worden gegeven. En er is meer technisch personeel nodig om alle plannen uit te voeren.” Personeelstekort Netbeheerder Liander erkent dat het versneld uitbreiden van de netcapaciteit een uitdaging is. “In Nederland hebben we een groot tekort aan technici en daar hebben we ook last van in de uitbreiding. We roepen al een tijdje de overheid op om het vak aantrekkelijker te maken, zodat mensen zich gaan interesseren voor een baan in de techniek.” Nederland telt drie grote netbeheerders: Liander, Enexis en Stedin. De investeringsplannen van Stedin en Enexis zijn sinds vorige week maandag definitief. Daarnaast zijn er nog drie kleine netbeheerders die lokaal actief zijn. Zij moeten klanten aansluiten op het stroomnet. Het landelijke hoogspanningsnet wordt beheerd door Tennet. Ook het materiaaltekort kan ervoor zorgen dat een uitbreiding van het net wordt vertraagd. Maar Liander zegt met tegenvallers rekening te kunnen houden, omdat zij elke twee jaar een nieuw investeringsplan bij de ACM presenteren. Zo heeft de netbeheerder de belasting van het stroomnet door elektrische auto’s al moeten bijstellen: de verwachting van 1,8 miljoen elektrische auto’s in 2030 is verhoogd naar 2,4 miljoen elektrische auto’s. Maar de oorlog in Oekraïne laat zich volgens Liander lastiger voorspellen: “Ontwikkelingen gaan steeds sneller door technologische uitvindingen. En bijvoorbeeld nu door de oorlog in Oekraïne zie je de vraag van de consument toenemen om van het aardgas af te gaan. Daar proberen we rekening mee te houden, maar een oorlog is lastig te vertalen in een investeringsplan.” Subsidies zorgen ook voor een grote vraag. Eerder deed Liander de oproep om het stimuleren van zonnepanelen sneller af te bouwen, omdat de netbeheerder de toevloed van zonnestroom nauwelijks meer aan zou kunnen. En Enexis waarschuwde vorige week dat er in Drenthe en Noord-Brabant een groot tekort dreigt voor grootgebruikers van elektriciteit. Het bedrijf riep het kabinet op om te kiezen wie er wel een aansluiting krijg en wie er moet wachten. Liander laat weten dat er voor “de grotere consumenten en bedrijven” al met wachtlijsten wordt gewerkt, maar dat die niet gelden voor “gewone consumenten”. Voor de komende drie jaar is concreet vastgelegd waar en hoeveel elektriciteitskabels, verdeelstations en transformatorhuisjes komen. Daarna zullen netbeheerders moeten kijken hoeveel verzwaring nog nodig is.