Indonesische studenten die in een leerwerktraject zitten bij Zorggroep Drenthe worden oneerlijk behandeld, maken te lange dagen, krijgen nauwelijks begeleiding en vrezen voor consequenties als ze klagen. Dat blijkt uit onderzoek van RTV Drenthe, die sprak met een aantal studenten en (oud-)medewerkers. De Arbeidsinspectie onderzoekt de zaak. Het gaat om studenten die in Indonesië al een zorgopleiding op mbo- of hbo-niveau hebben afgerond. In Drenthe worden ze opgeleid tot Bachelor of Nursing International, een internationale titel die overeenkomt met hbo verpleegkunde niveau 6. Ze zijn naar Nederland gehaald door het bedrijf Yomema, dat zorgtekorten in ons land probeert op te lossen. Het leerwerktraject wordt uitgevoerd door onderwijsinstelling Avans+. Twee studenten zeggen tegen RTV Drenthe dat ze fysiek en mentaal uitgeput zijn en daarom niet goed kunnen presteren tijdens hun stage. Ze hebben dit ook gemeld bij hun leidinggevenden, maar stellen dat daar niets aan wordt gedaan. FNV Zorg en Welzijn, de Arbeidsinspectie en de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd hebben meldingen gekregen over de situatie van de Indonesische studenten, maar niet van de studenten zelf. In de arbeidsovereenkomst met Zorggroep Drenthe staat dat ze een boete krijgen van 1000 euro als ze zich negatief uitlaten over de zorggroep. Die boete geldt ook als ze bepaalde privézaken niet melden als zwangerschap of samenwonen. FNV Zorg en Welzijn zegt daarover: “Zo’n boeteclausule is op zich niet verboden, maar die moet wel arbeidsgerelateerd zijn en dat is hier niet het geval.” De studenten draaien volgens RTV Drenthe vaak gebroken diensten. Dat houdt in dat een student bijvoorbeeld van 07.00 tot 12.30 uur werkt en op dezelfde dag ook van 16.30 tot 22.45 uur. Dat doen ze soms weken achter elkaar, blijkt uit roosters die RTV Drenthe inzag. Reguliere werknemers van Zorggroep Drenthe draaien dit soort gebroken diensten niet, stelt de omroep. Soms is het rooster ook in strijd met de arbeidstijdenwet. Zo moeten studenten na een gebroken dienst die laat eindigt, de volgende ochtend alweer vroeg werken. Voor alle Indonesische studenten geldt daarnaast dat ze ieder weekend moeten werken. In de cao staat dat dit niet vaker dan 22 keer per jaar het geval mag zijn. Reguliere werknemers werken om het weekend. Studenten zonder rijbewijs die met de fiets van cliënt naar cliënt gaan, moeten soms lange afstanden afleggen. Zo moesten de studenten soms ‘s avonds laat nog vanuit Assen naar Rolde fietsen, een afstand van 7 kilometer. Yomema heeft de studenten dringend geadviseerd om hun rijbewijs te halen. Dat moesten ze dan wel op eigen kosten doen en in eigen tijd. De studenten lopen echter twee dagen stage, werken twee dagen op hun stageplek en gaan twee dagen naar school. Ze hebben dus maar een vrije dag in de week. Avans+, Yomema en Zorggroep Drenthe gaan niet in op de aantijgingen over de slechte werkomstandigheden en oneerlijke behandeling. Wel zeggen ze zich te houden aan wet- en regelgeving en ze hebben dan ook alle vertrouwen in de uitkomst van het onderzoek van de Arbeidsinspectie. Volgens RTV Drenthe heerst er momenteel onrust onder de studenten, omdat een aantal van hen al een onvoldoende beoordeling voor een stage heeft gekregen. Hun werk, studie en verblijf in Nederland zijn allemaal gekoppeld aan de beoordeling voor de stage. Bij twee onvoldoendes voor stages, stopt het programma. “Deze mensen zitten in een afhankelijkheidspositie en dat maakt ze gewoon heel kwetsbaar. Als je zo’n constructie als deze wilt, regel het dan goed. Dit kan gewoon niet. Zo ga je niet met mensen om”, zegt Camara van der Spoel van FNV Zorg en Welzijn. “Je haalt niet mensen van zo ver om ze hier vervolgens in de steek te laten”, aldus haar collega Helga Tienkamp.