Staatsecretaris Van der Burg streeft ernaar om eind volgende week een wetsvoorstel bij de Tweede Kamer in te dienen om asielzoekers beter te spreiden over Nederland. Volgende week vrijdag begint het herfstreces. In een Kamerdebat erkende Van der Burg dat het hem niet is gelukt het wetsvoorstel uiterlijk 1 oktober klaar te hebben, maar hij wil nog steeds dat de wet op 1 januari in werking treedt. Dat wordt kort dag, want beide Kamers moeten er nog mee instemmen. De staatssecretaris zei dat de wet nog niet door de ministerraad is en dat hij bezig is de wet “te vervolmaken” om genoeg steun in de Kamer te krijgen. De afgelopen tijd werd duidelijk dat de vertraging vooral te maken heeft met verzet binnen Van der Burgs eigen partij, de VVD. De discussie spitst zich toe op de vraag of gemeenten gedwongen kunnen worden om asielzoekers op te vangen. Oppositiepartijen vroegen Van der Burg of hij vindt dat in de wet iets moet staan over dwang. De staatssecretaris wilde dat woord niet gebruiken, maar hij zei wel dat er een wet moet komen die werkt. Van der Burg wil af van de situatie dat er steeds op het laatste moment crisisnoodopvang moet worden geregeld. Hij vindt het ook niet goed dat er gemeenten zijn die zeggen: “Doe het maar bij de buren”. Van der Burg benadrukte dat de wet ervoor moet zorgen dat er in meer gemeenten opvangcapaciteit voor asielzoekers is. “Anders heeft die wet geen zin.” Dat hoeft niet te betekenen dat er in iedere gemeente een asielzoekerscentrum komt, “maar er moet wel voldoende capaciteit zijn, waar iedere gemeente in Nederland zich op een of andere wijze medeverantwoordelijk voor voelt.” VVD-woordvoerder Brekelmans werd in het Kamerdebat van veel kanten opgeroepen om duidelijkheid te geven over het standpunt van zijn fractie. Hij antwoordde dat hij de wet zal beoordelen, als die bij de Kamer ligt. Hij voegde eraan toe dat ook de VVD een betere spreiding van de opvang over Nederland wil, maar dat het gaat over de manier waarop. Brekelmans wees naar het voorbeeld van Tubbergen waarin het kabinet een gemeente verplichtte om asielzoekers op te vangen, wat veel verzet veroorzaakte: “We hebben gezien wat dat lokaal teweegbrengt, hoeveel weerstand dat oproept. We moeten zoeken naar een manier die ertoe leidt dat er meer spreiding komt, maar dat je tegelijkertijd het draagvlak voor asiel houdt in heel Nederland.”