In zijn kersttoespraak heeft koning Willem-Alexander de nadruk gelegd op de “schaduw van zorgen over dit Kerstfeest”, als gevolg van geldzorgen, klimaatverandering en de oorlog in Oekraïne. Hij benadrukte ook de noodzaak om in gesprek te blijven met mensen die anders denken. “Laten we zorgen dat we elkaar niet verliezen. Gun elkaar het voordeel van de twijfel.” De koning sprak van de noodzaak van “drastische keuzes” die de klimaatverandering met zich meebrengt. “We voelen op onze klompen aan dat we moeilijke beslissingen niet meer vooruit kunnen schuiven. Lapmiddelen en noodverbanden helpen niet meer, het moet anders.” Hij riep daarom op om de verbinding tussen de stad en het platteland te versterken: De koning ging uitgebreid in op de excuses die de regering maandag maakte voor het Nederlandse slavernijverleden, met de vaststelling dat die “het begin zijn van een lange weg.” Nederlanders van nu dragen geen schuld voor “wat er toen aan onmenselijks is uitgericht in de levens van mannen, vrouwen en kinderen. Maar door ons gezamenlijke verleden eerlijk onder ogen te zien en de misdaad tegen de menselijkheid die de slavernij was te erkennen, leggen we wél een fundament onder een gezamenlijke toekomst.” Kijk hier zelf wat de koning erover zei: Veel persoonlijks zei Willem-Alexander niet, maar opvallend was wel dat achter hem foto’s stonden van de dit jaar overleden Britse koningin Elizabeth en haar echtgenoot prins Philip, die vorig jaar overleed. De Nederlandse koninklijke familie heeft een goede band met het Britse koningshuis. De koning besteedde in zijn toespraak veel aandacht aan de klimaatverandering en de stikstofcrisis die afgelopen jaar tot veel conflict in Nederland hebben geleid, en de noodzaak om ieders belangen af te wegen. Dat is “essentieel, bijvoorbeeld in de relatie tussen platteland en stad. Het is hoog tijd om de verbinding te versterken. Want wat zou de Randstad zijn zonder de regio? En de regio zonder de Randstad? We hebben elkaar broodnodig.” De koning sprak verder zijn bewondering uit voor de bevolking van Oekraïne, die “nu al tien maanden standhoudt tegen het brute geweld van Rusland, met ongelofelijke moed en eensgezindheid. De belofte van het Kerstfeest leeft in alle Oekraïense harten en in die van ons.” Een hoopgevende noot kwam langs toen hij verwees naar de “veerkracht in de jonge generatie”. Hij haalde de beroemde neuroloog Oliver Sacks aan, die aan het eind van zijn leven een boek schreef over zijn optimistische kijk op de toekomst, omdat hij zoveel getalenteerde jonge mensen om zich heen zag. “‘De toekomst is in goede handen.’ Ik zeg het hem graag na.” Een opvallend citaat kwam van de dichter Marieke Lucas Rijneveld. De koning citeerde uitgebreid het gedicht Alles Bewoonbaar, dat Rijneveld schreef toen zijn vertaling van een gedicht van zijn Amerikaanse collega Amanda Gorman niet doorging – een geruchtmakende zaak in de literaire wereld vorig jaar: “Jij wil juist verbroedering, je wil één vuist, en wellicht is je hand / nu nog niet krachtig genoeg, of moet je eerst die van de ander / vastpakken om te verzoenen, moet je daadwerkelijk de hoop voelen / dat je iets doet wat de wereld zal verbeteren, al moet je dit niet / vergeten: kom na het knielen weer overeind en recht samen de rug.” De hele kersttoespraak van koning Willem-Alexander is hier terug te lezen. Of bekijk hem hieronder terug: