Verschillende oppositiepartijen hebben geen goed woord over voor de manier waarop het kabinet de nasleep van de toeslagenaffaire aanpakt. Van de beloftes die premier Mark Rutte deed na het snoeiharde rapport van de parlementaire onderzoekscommissie uit 2020, is maar weinig terechtgekomen, vinden partijen als de PVV, PvdA, GroenLinks, SP en Denk. De operatie om de gedupeerden ruimhartig te compenseren is vastgelopen in bureaucratie en de aangekondigde versimpeling van de regels om een nieuw debacle te voorkomen komt niet van de grond, zegt de oppositie. In een debat over de kwestie erkende Rutte dat lang niet alles goed gaat bij de afwikkeling van het schadeherstel. Toch ziet hij “een heel klein plusje bij een zee van ellende”: de eerste beoordeling van de meeste dossiers is waarschijnlijk begin 2025 afgerond. Eerder vreesde het kabinet dat dat tot 2027 zou duren. SP-Kamerlid Renske Leijten vindt dat het nog steeds veel te lang duurt voor de gedupeerde ouders. Eerder was volgens haar beloofd dat ze binnen een jaar duidelijkheid zouden hebben over hun situatie. Snellere oplossing worden tegengewerkt, vindt Leijten, die de opstelling van het kabinet “onverschillig” noemde. Daar is Rutte het niet mee eens: “Het kabinet realiseert zich heel goed dat de schade nooit ongedaan gemaakt kan worden. We kunnen al het leed en de pijn niet wegnemen. Lang niet alles gaat goed. Maar dat betekent niet dat het kabinet onverschillig is.” Rutte benadrukte dat zich veel meer gedupeerden hebben gemeld dan verwacht. “Het kost tijd om dit af te wikkelen.” Hij keek daarbij naar de publieke tribune, waar veel ouders zaten. Oppositiepartijen hadden er ook op aangedrongen dat hij zich nadrukkelijk tot de gedupeerden zou richten. “Waarom zit deze man er nog?” stelde Denk-Kamerlid Stephan van Baarle over de premier. “Het duurt te lang, het is nog steeds een chaos. Als het u niet lukt: vertrek dan!” “Ik weet niet meer wat ik met deze premier aan moet”, zei Caroline van der Plas van BBB. PvdA en GroenLinks wezen erop dat het niet hun keus was dat Rutte na zijn aftreden vanwege het toeslagenschandaal terug zou keren als premier, maar ze denken niet dat de ouders er iets mee opschieten als hij opnieuw opstapt. Een groot deel van de Kamer is ook verbolgen dat er nog steeds documenten opduiken, waaruit blijkt dat de top van de Belastingdienst en het ministerie van Financiën er al vroeg van op de hoogte waren dat de fraudeaanpak in strijd met de wet was. Zo meldde Nieuwsuur gisteren dat toenmalig staatssecretaris Menno Snel in de zomer van 2019 een alarmerende mail kreeg van een advocaat van de gedupeerden. Maar met die waarschuwing werd niets gedaan en de mail komt nu pas boven tafel. Bij alle eerdere onderzoeken naar de affaire, en ook bij de parlementaire onderzoekcommissie, kwam het bericht niet op tafel. Rutte “betreurt het zeer” en noemt het “frustrerend” dat er nog steeds stukken naar boven komen. Hij wees er wel op dat er gezocht wordt in vele miljoenen documenten op tientallen servers op verschillende ministeries. “Een waanzinnige hoeveelheid stukken.” Hij heeft er geen verklaring voor dat de mail aan staatsecretaris Snel nu ineens wel opduikt. Hij laat dat onderzoeken. Meerdere Kamerleden zijn woest over de onthulling door RTL Nieuws dat de dienst Toeslagen achter de schermen afspraken probeerde te maken met rechters over het oprekken van beslistermijnen. “Schaamteloos”, oordeelt Van Baarle. “Hoe haal je het in je hoofd!” aldus Pieter Omtzigt.
