Om meer mensen met middeninkomens in de stad aan betaalbare huurwoningen te helpen, heeft minister De Jonge vandaag zijn wetsvoorstel met nieuwe puntentellingen voor huurwoningen naar buiten gebracht. In dat voorstel staat dat verhuurders die te veel vragen voor een woning, een boete opgelegd kunnen krijgen van 20.000 euro. Het gaat om al eerder bekend geworden plannen om door een nieuwe puntentelling meer betaalbare huurwoningen te krijgen. De Jonge wil, net als bij de bouw van woningen, ook bij het berekenen van huren weer meer de regie naar de overheid trekken. Voor veel mensen in met name de steden zijn er geen betaalbare huurwoningen, zegt De Jonge. Met een middeninkomen van tussen de 40.000 en 56.000 euro per jaar maken ze geen aanspraak op sociale huur, maar is de vrije sector vaak te duur. In een toelichting op de plannen staat dat, terwijl de voorraad van het middensegment tussen 2015 en 2021 met 28 procent toenam, de huursector boven de 1000 euro met 135 procent groeide. De Jonge wil het puntenstelsel wijzigen en huren tot aan 1000 euro per maand niet langer aan de markt overlaten. Volgens De Jonge betalen veel huurders de hoofdprijs voor een woning die dat “echt niet waard is”. “Huurders hebben vaak geen keuze en staan met hun rug tegen de muur. Steeds meer woningen zijn onbereikbaar geworden voor mensen met een middeninkomen.” De Jonge gaat nu het WWS, het woningwaarderingsstelsel, gebruiken. Het puntenstelsel wordt nu ingezet om huren in de sociale sector te berekenen en loopt tot 142 punten. In de plannen van De Jonge kan die puntengrens omhoog en gaan huizen tussen de 142 en 187 punten maximaal 1000 euro per maand kosten. Volgens de Jonge gaan zo’n 300.000 mensen er op vooruit. Ook worden de huurders beter beschermd in de nieuwe wet. Het puntensysteem wordt verplicht, en dat betekent dat verhuurders die te veel voor een woning vragen een bestuurlijke boete riskeren. Bij de eerste overtreding is die 20.000 euro, maar dat kan oplopen tot 90.000 euro voor verhuurders die in de fout blijven gaan. Onder meer woningen met betere energielabels krijgen in het nieuwe systeem meer punten. Ook worden straks meer punten aan buitenruimte als een balkon of tuin toegekend. En de grens waarbij de WOZ-waarde van een woning meetelt wordt verhoogd van 142 naar 187 punten, zodat woningen niet alleen door een hoge WOZ-waarde in de vrije sector terecht kunnen komen. Eerder uitte de woonbond al zorgen over de plannen. De vrees bestaat dat er sociale huurwoningen verdwijnen naar het duurdere huursegment. En verhuurders vrezen dat met nog meer ingewikkelde regels projecten vertraging oplopen of investeerders afhaken. De Jonge zegt dat het best zou kunnen dat sommige verhuurders dan zeggen dat het “niet meer rendabel is” en dat ze huizen gaan verkopen. Hij ziet dat eigenlijk ook als “goed nieuws” omdat dat zou betekenen dat er weer “meer betaalbare koopwoningen beschikbaar komen. Hij noemt dat ook “goed nieuws voor de agent, leraar of verpleegkundige die net achter het net gevist heeft bij de koop van een betaalbaar huis”. Het nieuwe puntensysteem moet gaan gelden voor zowel bestaande bouw als nieuwbouw. Om lopende nieuwbouwprojecten niet af te remmen wordt een opslag ingevoerd voor nog op te leveren projecten van 5 procent van de maximale huurprijs tot tien jaar na oplevering. Het verplichte puntensysteem gaat in het middensegment van de huurmarkt alleen gelden voor nieuwe contracten. In de sociale sector, waar nu al vaak gewerkt wordt met punten, gaan de wijzigingen ook voor bestaande contracten gelden. Verhuurders krijgen wel een overgangsjaar om aan de eisen te voldoen. Naar verwachting bespreekt de Tweede Kamer de plannen na de zomer.