Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) wil dat er “op zeer korte termijn” enkele grotere opvanglocaties komen die langer gebruikt kunnen worden. Het COA ziet op dit moment niet genoeg perspectief “om uit de acute capaciteitsnood te komen”. De opvangorganisatie waarschuwt al langer dat er niet voldoende opvangplekken zijn. Vorige week was de centrale opvanglocatie in Ter Apel overvol, waardoor de opvang vast dreigde te lopen. Onder meer Amsterdam, Alkmaar, Eindhoven, Nijmegen en Oss namen toen asielzoekers over uit Ter Apel. Die gemeenten hebben voorkomen dat mensen op straat kwamen te staan, maar de druk “neemt onverantwoord toe”, zegt het COA. Bovendien blijft het probleem de komende periode spelen. De burgemeester van Groningen Schuiling luidde eerder deze maand de noodklok over de omstandigheden in de opvanglocatie in Ter Apel, dat hij “ons eigen Lampedusa” noemde, verwijzend naar het Italiaanse eiland waar migranten terechtkomen na een gevaarlijke tocht over zee. “Er hangt een penetrante rioollucht in de opvangtenten, en urinoirs zitten vol met urine en bruine drab. Er is kans op besmettingen en infectieziekten, er is nul privacy en het is brandgevaarlijk.” In Ter Apel mogen maximaal 2000 mensen worden opgevangen en de paviljoens voor nachtopvang zijn verwijderd. Hierdoor is de afhankelijkheid van andere opvanglocaties nog groter geworden, zegt het COA. “Locaties die vaak te laat, in te krappe omvang en te kort beschikbaar zijn.” COA-directeur Milo Schoenmaker wil met gemeenten in gesprek over die grotere locaties, die minimaal een paar honderd mensen kunnen opvangen. “Ook als de asielstroom daalt, willen we met die gemeenten praten om die locaties beschikbaar te houden”, zegt hij in het NOS Journaal op NPO Radio 1. Door die locaties beschikbaar te houden kunnen tijdelijke pieken beter worden opgevangen, zegt Schoenmaker. “We proberen zeker afspraken te maken voor vijf jaar, maar langer kan ook. ” In deze video vertellen overgeplaatste asielzoekers over de omstandigheden in Ter Apel: VluchtelingenWerk, het Rode Kruis en Unicef Nederland noemen de noodkreet van het COA uiterst pijnlijk. “Al jaren was deze opvangcrisis te voorzien. Dat deze ramp in wording niet is afgewend, is een collectief falen van betrokken overheden op lokaal, regionaal en nationaal niveau”, zeggen ze. De organisaties roepen het kabinet op gehoor te geven aan de oproep van het COA. Ze pleiten voor een crisisoverleg komende week over een oplossing, “zoals een speciale noodwet die ervoor zorgt dat het een plicht wordt om alle asielzoekers en vluchtelingen op te vangen”. Het kabinet werkt al aan een wetsvoorstel om gemeenten ook bij asielzoekers tot opvang te kunnen dwingen. Veiligheidsregio’s vragen al langer om noodwetgeving waarmee burgemeesters gedwongen worden om op korte termijn asielzoekers op te vangen. Staatssecretaris Van der Burg ziet zo’n noodwet niet zitten en wijst erop dat het voorstel voor de nieuwe ‘echte’ wet voor de zomer af moet zijn.