Het migratieprobleem waar het kabinet nu een oplossing voor zoekt, wordt grotendeels veroorzaakt door werkgevers “die mensen hierheen halen om de kosten voor arbeid zo laag mogelijk te houden”. Dat zei SP-leider Lilian Marijnissen op een congres van haar partij in Apeldoorn. Ze herhaalde dat er wat haar betreft een tijdelijke stop op arbeidsmigratie moet komen. Marijnissen is het niet eens met het kabinetsplan om gemeenten met een financiële prikkel over te halen om extra opvangplekken aan te bieden. Volgens haar leidt dat ertoe dat de gemeenten met de laagste inkomens de meeste mensen zullen opvangen. Rijke gemeenten, die het geld niet nodig hebben, zullen een kleiner aandeel leveren. De SP-leider vindt dat het kabinet sowieso heeft gefaald met de asielopvang. Ze vindt het “een groot schandaal” dat mensen buiten moeten slapen en dat er “relschoppers zijn die het voor iedereen verpesten”. “Buitenslapers, daar mogen we nooit aan wennen”, zei ze. “Niet in Ter Apel, nergens niet.” Het standpunt van Marijnissen is niet nieuw, maar zeer actueel omdat de regeringspartijen VVD en ChristenUnie vandaag ook een congres in Apeldoorn hadden waar het migratiestandpunt van het kabinet centraal stond. Die partijen stappen wat de SP betreft te gemakkelijk over het probleem heen dat werkgevers “ongebreideld” mensen hierheen halen en dat de arbeidsomstandigheden en huisvesting vervolgens “zo slecht zijn, dat de inspectie zegt: het is dweilen met de kraan open. Dit moet stoppen, de uitbuiting moet stoppen.” Marijnissen pleitte verder voor een “radicale democratisering”. Dat is ook een van de belangrijkste vernieuwingen van het beginselprogramma dat zaterdag op een congres in Apeldoorn werd goedgekeurd. Het moet ertoe leiden dat mensen weer zeggenschap terugkrijgen “over hun buurt, hun werk en hun leven” en dat er niet zomaar, zonder inspraak, bushaltes of ziekenhuizen kunnen worden opgeheven. Dat kan onder meer door het invoeren van een bindend correctief referendum, meer zeggenschap voor werknemers en huurders en het weer in publieke handen brengen van de energievoorziening. Het was voor het eerst sinds 1999 dat het beginselprogramma is aangepast. Er is in de partij twee jaar over gediscussieerd. Een aantal onderwerpen is geschrapt. Zo staat er nu niet meer in dat de NAVO zo snel mogelijk moet worden opgeheven. Over migratie, waar Marijnissen het in haar speech wel over had, staat nog altijd bijna niets in het beginselprogramma.