Hoe blus je een zonnepaneel of elektrische auto die in brand staat? Brandweerlieden worden steeds vaker met zo’n vraag geconfronteerd. Naar aanleiding van de grote woningbrand in Arnhem roepen betrokkenen op tot strengere regelgeving omtrent brandveiligheid en de installatie van zonnepanelen. “Met alle nieuwe risico’s die komen kijken bij de energietransitie is het ondoenlijk voor de brandweer om op elk scenario voorbereid te zijn”, zegt Willemjan Muysson. Hij is programmamanager Veilige Energietransitie bij Brandweer Nederland. “We zijn geen zonnepaneelmonteurs.” De energietransitie verandert het werk van de brandweer. Medewerkers en vrijwilligers worden daar op getraind, zegt Muysson, die ook werkt voor de Veiligheidsregio Rotterdam-Rijnmond. “Al die ontwikkelingen vergen veel bijscholing en capaciteit van brandweerkorpsen. Maar er gaat geen extra geld naar de brandweer, dat is een knelpunt.” Nederland is niet voldoende voorbereid op de gevolgen van zonnepaneelbranden, meldt het Verbond van Verzekeraars. “Goede installatie verkleint het risico op schade, maar helaas komen verzekeraars geregeld onveilige situaties tegen.” Nederland telt ruim 2 miljoen huizen met zonnepanelen, concludeerde Dutch New Energy Research afgelopen december. Ook zijn er meer dan een half miljoen laadpalen, bleek vandaag uit een rapport. Inmiddels rijden in Nederland zeker 350.000 elektrische auto’s en zo’n 3,4 miljoen e-bikes. Door de grotere aantallen neemt de kans toe dat de brandweer te maken krijgt met een brandend elektrisch voertuig of zonnepaneel. Het blussen van zo’n brand vergt vaak een andere aanpak. Zo worden elektrische auto’s in een speciale ‘dompelbak’ gestopt. Op deze manier kan de accu voldoende worden afgekoeld om de brand te stoppen. Inmiddels zijn er zo’n zestig dompelbakken verspreid over het land. Zonnepanelen op een woning die in brand staat, kunnen het bluswerk flink bemoeilijken. Zo duurde het elf uur voordat de vlammen waren gedoofd bij de acht woningen die zondag in de Arnhemse wijk Presikhaaf in brand stonden. Er werden bij elkaar zeker 200 brandweerlieden ingezet. Bekijk hier de schade aan het huizenblok: De daken van deze huizen waren helemaal bedekt met zonnepanelen. Het bluswater droop van de panelen zonder de brandhaard te bereiken. Brandweerlieden konden daardoor ook geen ‘stoplijn’ aanleggen: een strook die nat worden gehouden om te voorkomen dat het vuur zich verspreidt. De zonnepanelen zaten direct tegen de isolatiewand. Daardoor was de brand praktisch niet te compartimenteren, zegt Nils Rosmuller, lector Energie-en Transportveiligheid bij het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid (NIPV). Volgens hem zijn er in de eerste helft van dit jaar zo’n 55 branden met zonnepanelen geweest. Dat waren er de jaren ervoor gemiddeld zo’n 35 per jaar. “Uit eerder onderzoek blijkt dat in ruim 80 procent van de gevallen sprake was van ondeugdelijke installatie.” Het is nog onduidelijk of dit ook het geval was bij de grote brand in Arnhem. De brandweer kan wel zeggen dat de brand ontstond in een keuken. Het is belangrijk dat er strengere bouwregels komen, zegt Muysson. “Die regels zijn voor het laatst herzien in 2012. Ze moeten worden geüpdatet naar de energietransitie.” Muysson zegt dat de brandweer beschikt over gespecialiseerd materieel. Ook zijn er richtlijnen voor het bestrijden van zonnepaneelbranden. Maar niet op alle scenario’s valt vooraf te trainen en strengere bouwregels zouden branden kunnen voorkomen. “Het probleem moet aan de voorkant worden aangepakt.” Brancheorganisatie Techniek Nederland vindt dat de bouwregels en normeringen moeten worden aangepast. “We constateren dat er steeds meer beunhazen op de markt voor zonnepanelen actief zijn.” Evenals het Verbond van Verzekeraars wil Techniek Nederland dat alleen nog erkende installateurs zonnepanelen mogen plaatsen en aansluiten. Daarbij wordt benadrukt dat de zonnepanelen zelf een veilig product zijn, maar dat de problemen ontstaan door menselijke fouten. “In de dagelijkse praktijk zien wij nog te vaak een wildgroei aan nieuwe producten, aanbieders en installateurs ontstaan, terwijl regelgeving en normering vaak nog ontbreken”, zegt het Verbond.