“De bal ligt bij het kabinet om op het gebied van stikstof consequenties te verbinden aan de verkiezingsuitslag van vorige week.” Dat zei CDA-fractievoorzitter Heerma voor een vergadering van zijn fractie. “Het kabinet moet niet afwachten waar de provincies mee komen”, vulde hij aan. Hij herhaalde dat 2030 als jaar waarin de uitstoot van stikstof moet zijn gehalveerd niet heilig is. Het CDA leed bij de Provinciale Statenverkiezingen een grote nederlaag. De Statenleden kiezen eind mei pas de Eerste Kamer, maar volgens een prognose van het ANP verliest het CDA daar vier van de negen zetels. Heerma vindt dat de kloof tussen Den Haag en het land te groot is geworden en dat ook binnen het CDA zelf de afstand tussen Den Haag en de basis van de partij moet worden verkleind. Gisteren kwamen de fractieleden ook al bij elkaar en dat was “een lange, zware en soms emotionele vergadering”, zei Heerma. Over het dichten van de kloof wordt vandaag doorgepraat, “maar dat kent meerdere kanten”, zei Heerma. Hij wil dat Den Haag meer samen met lokale bestuurders keuzes maakt. “Dat vereist vanuit de fractie en het kabinet stappen om dingen anders te doen.” Hij wil nu niet “dicteren” wat die stappen moeten zijn. Op vragen of een kabinetscrisis dreigt, antwoordde de CDA-fractievoorzitter dat dat niet zijn doel is. “Op het moment dat de kloof met de samenleving niet gedicht wordt, is er een levensgroot probleem. Dat ligt niet bij het CDA, maar dat is een nuchtere constatering”, voegde hij toe. Volgens hem is die boodschap ook aangekomen bij het kabinet. Gisteren schaarden de fractie en het partijbestuur zich al achter partijleider Hoekstra. Ook CDA-bewindslieden spreken hun vertrouwen uit in Hoekstra. Die wil aanblijven, maar heeft al wel gezegd dat je nu niet “over kunt gaan naar business as usual, alsof er niets is gebeurd”. CDA-minister De Jonge erkende vandaag het belang van het stikstofdossier, maar hij benadrukte dat de uitslag van vorige week niet alleen over dat onderwerp ging: “Het gaat over verweesdheid en een gevoel van niet gehoord, begrepen en gezien zijn tussen Den Haag en de rest van het land. Daar hebben alle gevestigde partijen een klap van gehad.” Later vandaag is er nóg een beraad: dan praat de partijtop met onder anderen de regionale CDA-voorzitters. Binnen de regionale afdelingen heerst veel onvrede over de koers van het CDA.