De Faculteit der Geneeskunde van de Vrije Universiteit Amsterdam geeft vanaf volgend jaar geen cum laude meer aan masterstudenten. Dat kan ook voor andere opleidingen en universiteiten een goede optie zijn om de prestatiedruk die studenten ervaren te verlichten, vindt het Interstedelijk Studenten Overleg. De VU heeft het besluit genomen na uitgebreide raadpleging van studenten en docenten. “De cum laude legt te veel nadruk op presteren in plaats van leren”, zeggen Hester Daelmans (hoofd master geneeskunde) en Christa Boer (vice-decaan onderwijs). De universiteit verwacht dat de verandering ertoe leidt dat studenten betere en meer toekomstbestendige artsen worden. “Het draait niet meer om de eenling die wil excelleren, maar om iemand die in teamverband wil leren en samenwerken”, zegt Daelmans in het Parool. Voorzitter Lisanne de Roos van het Interstedelijk Studenten Overleg noemt het besluit “een radicale stap, maar wel een goede”. Zij heeft geen signalen ontvangen dat er ook over afschaffing wordt gesproken op andere universiteiten, maar ziet het wel als een mogelijke oplossing. De Roos verwijst naar de cijfers uit een gezamenlijk onderzoek van het Trimbos-instituut, het RIVM en GGD GHOR Nederland dat eind vorig jaar uitkwam. Daaruit bleek dat meer dan de helft van de studenten onder meer door prestatiedruk kampt met psychische klachten. “De problemen zijn groot. Als je iets wil doen om de druk op studenten te verlagen is dit een optie.” Cum laude is een titel die studenten krijgen als ze afstuderen met zeer goed resultaat. Cum laude betekent in het Latijn ‘met lof’. Het verschilt per onderwijsinstelling welke prestaties er nodig zijn om cum laude te slagen. Dat mogen zij zelf bepalen. Een voorbeeld van hoe een student cum laude kan slagen is dat alle tentamens met een acht of hoger zijn afgerond en dat er geen herkansingen zijn gedaan. Vijfdejaars student Geneeskunde Julia van den Oever beaamt dat er grote prestatiedruk onder studenten is. Zij is bestuurslid bij De Geneeskundestudent, een organisatie die de belangen van zo’n 15.000 geneeskundestudenten in Nederland behartigt. Vorig jaar augustus stelde haar vereniging een notitie op waarin de voor- en nadelen van het afschaffen van de cum laude-titel uiteengezet werden. “Op dat moment was op de VU al discussie gaande. En om studentenraden te ondersteunen hebben wij dit opgesteld.” Een mogelijk argument tegen het afschaffen van cum laude is dat het systeem kan worden gebruikt om te kijken wie er echt uitspringt. Van den Oever: “Maar cijfers maken niet per definitie de beste artsen”. De Roos: “Wat ons betreft blijven er genoeg mogelijkheden om je te onderscheiden. Dat kan op een andere manier dan door alleen te focussen op cijfers. Dat kan bijvoorbeeld door in een bestuur te gaan zitten of door vrijwilligerswerk te doen tijdens een studie.” Net als De Roos kan ook Van den Oever zich voorstellen dat andere universiteiten de beslissing van de geneeskundeopleiding van de VU overnemen. “Maar je moet de prestatiedruk ook op andere manieren oplossen en kijken naar de onderliggende problemen.” Er zijn volgens haar voor geneeskundestudenten ook andere goede manieren om druk weg te nemen. Coassistenten werken volgens onderzoek van haar organisatie gemiddeld 54 uur per week, terwijl de richtlijn 46 uur per week is. “Studenten voelen de drang om hun beste beentje voor te zetten en langer te blijven. Het zou mooi zijn als vanuit universiteiten duidelijk wordt gemaakt: let op je uren.” Ook zou volgens haar vanuit ziekenhuizen meer moeten worden gecommuniceerd dat langer blijven niet de bedoeling is en niet automatisch leidt tot een betere beoordeling.