Als je werkgever je verplicht om stipt om 09.00 uur te starten met het opnemen van telefoontjes, maar om dat te kunnen moet je eerst in tien verschillende systemen inloggen en je mail lezen? Wie moet dan deze ‘voorbereidingstijd’ betalen? Het gerechtshof in Den Haag heeft in een zaak die hierover is aangespannen tegen een callcenter duidelijkheid gegeven: de werkgever. In dit geval gaat het om het bedrijf Teleperformance in Zoetermeer. Een werknemer van dit callcenter stapte naar de rechter. Hij werd geacht eerder aanwezig te zijn om in te loggen, maar kreeg zijn voorbereidingstijd niet vergoed. Nu moet de Franse multinational alsnog die tien minuten werk betalen die jarenlang niet zijn uitgekeerd en dat kost het callcenter 2900 euro. Met zo’n 3600 Nederlandse werknemers kan het bedrag dat alsnog moet worden uitgekeerd aan werknemers in de miljoenen lopen. Dit voorbeeld staat niet op zich, zegt Evert Verhulp, hoogleraar arbeidsrecht aan de Universiteit van Amsterdam. Hij doet onderzoek naar ‘loondiefstal’, een overkoepelende term voor het ten onrechte te weinig salaris uitkeren. Dit komt op allerlei manieren voor. “We zien geregeld zaken bij de rechter over bijvoorbeeld vakantiedagen of inschaling, waarbij discussie is op welk niveau mensen moeten instromen in een schaal”, ziet Verhulp. Hij zegt dat het bij de Zoetermeerse zaak “vrij evident” is dat er betaald moet worden. Hoe vaak dit soort situaties exact voorkomen is lastig te zeggen én lastig te onderzoeken, zegt Verhulp. “Je moet dan een representatieve steekproef doen, waarbij je heel veel gegevens nodig hebt van mensen. Maar het zal in elke sector weleens voorkomen.” Elly Heemskerk, bestuurder callcenters van FNV, is opgetogen over de uitspraak. Het is de tweede keer in korte tijd dat een lid van de vakbond via de rechter een achterstallige betaling weet af te dwingen bij Teleperformance, dat wereldwijd ruim 420.000 werknemers heeft en vorig jaar 645 miljoen euro winst boekte. Eerder dit jaar verplichtte de rechter het bedrijf al om achterstallige bonussen die geschrapt waren alsnog te betalen. De uitspraak over de voorbereidingstijd maakt veel los, merkt Heemskerk. Zij ziet dat meer werknemers nu met hun eigen verhaal komen over tijd die aan het werk besteed wordt, maar niet wordt uitbetaald. “Denk bijvoorbeeld aan mensen die zich moeten omkleden of een systeem moeten opstarten. Ook het wisselen van kleding hoort bij de werktijd.” Verhulp heeft wel een advies aan mensen die vermoeden dat ze wellicht te weinig uitgekeerd krijgen. “Laat je loonstrook eens in de zoveel tijd controleren door iemand van de vakbond of van je rechtsbijstandsverzekering.” De hoogleraar benadrukt dat lang niet alle werkgevers met opzet te weinig betalen: sommige cao-afspraken zijn complex. Toch ziet de vakbond de cao wel als het juiste middel om dit te regelen, zegt Heemskerk. “We gaan deze uitspraak van de rechter meenemen bij de komende cao-onderhandelingen. We regelen liever collectief een vergoeding dan dat we allemaal rechtszaken gaan aanspannen.” Maar mensen die zich met soortgelijke verhalen melden bij de vakbond, kunnen op ondersteuning rekenen, zegt de vakbond. De cao in de callcenter-sector loopt eind dit jaar af. Dus voor 1 januari moet er een nieuwe overeenkomst liggen.