“Europa’s concurrentiepositie en technologische soevereiniteit” zijn in gevaar door de aankomende Wet op Kunstmatige Intelligentie (AI). Daarvoor waarschuwen 163 bestuurders van grote Europese bedrijven in een brief aan Europese beleidsmakers. De bestuurders maken zich in het bijzonder zorgen over de gevolgen van de wetgeving voor generatieve AI, waarbij de computer op basis van een vraag zelf een tekst, een afbeelding, muziek of een video genereert. De ondertekenaars stellen dat in de versie van de wet die recent door het Europees Parlement is aangenomen generatieve AI “sterk wordt gereguleerd”. De bedrijven die verplicht zijn de regels na te leven, krijgen volgens de bestuurders te maken met onevenredig veel kosten en aansprakelijkheidsrisico’s. De bedrijven waarschuwen dat de regelgeving ertoe kan leiden dat “zeer innovatieve bedrijven” vertrekken uit Europa, en investeerders geen geld meer steken in de ontwikkeling van Europese AI-technologie. “Het resultaat zou een kritiek productiviteitsgat zijn tussen de twee kanten van de Atlantische oceaan.” De bestuurders roepen beleidsmakers op om de laatste versie van de AI Act te wijzigen en het eens te worden over een “proportioneel, vooruitkijkend” wetsvoorstel dat “bijdraagt aan Europa’s concurrentievermogen terwijl we onze samenleving beschermen”. GroenLinks-Europarlementariër Kim van Sparrentak, die betrokken is bij de onderhandelingen over de AI-wetgeving, is verbaasd over de brief. “Ze vragen om een risico-gebaseerde aanpak. Dat is exact wat er in het voorstel staat. Hun boodschap ligt niet in lijn met de werkelijkheid, de wet is niet zo heftig als zij zeggen.” De wet is nog niet definitief. Op dit moment is de zogeheten triloog bezig, de periode waarin vertegenwoordigers van het Europees Parlement en de EU-lidstaten onder leiding van de Europese Commissie onderhandelen over de uiteindelijke tekst. Sinds de komst van ChatGPT, eind vorig jaar, is er wereldwijd veel aandacht voor generatieve AI. De verwachting is dat dit het bedrijfsleven de komende jaren flink gaat bveranderen. De belangen voor bedrijven zijn dus groot. Het kan werk veel efficiënter maken en bijvoorbeeld kosten schelen. Tegelijkertijd zijn er ook zorgen over de toepassingen. Juist daardoor was de afgelopen tijd de roep om regulering groot. Onder de 163 bestuurders zijn onder meer topmensen van Heineken, TomTom, Renault, Airbus, Siemens en Capgemini. Alle zes bedrijven zijn benaderd voor aanvullend commentaar. Tot nu toe heeft alleen Siemens tegenover de NOS bevestigd dat het de brief ondertekend heeft, maar een woordvoerder wilde verder geen reactie geven. Het is daarnaast onduidelijk wie het initiatief voor de brief heeft genomen. Onder ondertekenaars zitten niet de ceo’s van de belangrijkste techbedrijven die nu met AI bezig zijn. Los van TomTom en Heineken zitten er geen Nederlandse bedrijven tussen. De brief is gericht aan vertegenwoordigers van de Europese Commissie, het Europees Parlement en de lidstaten. Een woordvoerder van de Commissie laat weten de brief te hebben gezien. Wie de brief verder ontvangen heeft, is onduidelijk. Een woordvoerder van de Europese Commissie benadrukt dat het nog te vroeg is voor een oordeel over de regels voor generatieve AI. Het doel is om tot “proportionele” regels te komen die in lijn liggen met de risico-gebaseerde aanpak.