Voor het eerst zijn windmolens op de Noordzee vier uur lang zo goed als stilgezet, om trekvogels een veilige oversteek te kunnen bieden. Om te voorkomen dat ze tegen de turbines aanvlogen, werd de snelheid van de molens bij Borssele en Egmond aan Zee afgelopen zaterdag teruggebracht tot twee rotaties per minuut. Het moment van het vertragen van de turbines is niet zomaar gekozen. In het voor- en najaar trekken er in sommige nachten miljoenen vogels over de Noordzee. Een model voorspelt twee dagen van tevoren wanneer veel vogels die oversteek zullen maken. Het model is gemaakt door een promovendus van de Universiteit van Amsterdam, die afgelopen december op het onderwerp promoveerde. Eerst was het idee om met behulp van weerdata en verschillende vogelradars op zee de rotorbladen direct stil te laten zetten als vogels over zouden vliegen, maar dat bleek niet mogelijk. Betrokken bedrijven en netbeheerder Tennet hebben tijd nodig om zich voor te bereiden. Zo moet bijvoorbeeld de weggevallen stroomopbrengst ergens anders vandaan gehaald worden. Daarom is ervoor gekozen om het systeem de vogeltrek twee dagen van tevoren te laten voorspellen. Betrokkenen krijgen dan een signaal wanneer de molens tijdelijk stilgezet moeten worden. Dat was afgelopen zaterdag voor het eerst het geval. De voorspelling komt tot stand door weerdata te combineren met data van vogelradars bij de windparken: Helemaal stil stonden de molens niet, omdat het volgens het ministerie van Economische Zaken en Klimaat te omslachtig is om de turbines helemaal tot stilstand te laten komen. “Maar met twee omwentelingen per minuut kunnen de vogels er wel veilig langs”, zegt een woordvoerder. De Vogelbescherming beaamt dat. De organisatie wil dat windparken zo veel mogelijk rekening houden met de natuur. “Het tijdelijk stilzetten van de turbines tijdens de vogeltrek draagt daaraan bij.” De primeur van afgelopen weekend was nog een proef, alleen met molens bij Borssele en Egmond aan Zee. Maar als de trekvogels dit najaar weer over de Noordzee gaan, wordt het systeem weer ingezet. Bij welke windparken dat gaat gebeuren is nog niet duidelijk. Ook windparken die nu nog op de Noordzee worden gebouwd, of op de planning staan om gebouwd te worden, gaan het voorspellingssysteem implementeren. De betrokken partijen dragen zelf het verlies van de langzamer draaiende turbines.