Premier Mark Rutte denkt dat de coalitie in staat is om een nieuwe aanpak te vinden voor een aantal voortslepende problemen in Nederland, zoals het stikstofbeleid. Na afloop van het tweede overleg over de uitslag van de Provinciale Statenverkiezingen en de grote winst van de BoerBurgerBeweging (BBB) gisteravond zei Rutte: “Ik denk dat we er uit kunnen komen”. Meer wilde hij niet zeggen over het gesprek met de top van het kabinet, onder wie de vicepremiers van D66, CDA en ChristenUnie. De boodschap van D66-leider Sigrid Kaag, CDA-leider Wopke Hoekstra en vicepremier Carola Schouten bij het naar buiten lopen was: “We zijn nog in gesprek en morgen gaan we verder”. Bij de Provinciale Statenverkiezingen, ruim twee weken geleden, leden alle vier coalitiepartijen stemmenverlies, en werd BBB in alle provincies de grootste. Dit was voor het kabinet aanleiding om het “signaal” van de kiezer uitvoerig te bespreken in een apart overleg op het ministerie van Algemene Zaken. Na de eerste bijeenkomst, afgelopen dinsdagavond, zei Rutte dat er verbeteringen nodig waren “op een aantal grote processen”. Als voorbeeld noemde hij de afhandeling van de aardbevingsschade in Groningen, de toeslagenaffaire en het stikstofbeleid. “Het kabinet gaat de komende tijd met zichzelf in gesprek en met de samenleving.” CDA-leider Hoekstra voorspelde dat de gesprekken zeker enkele weken in beslag zullen nemen. Een van de grootste problemen voor het kabinet is het stikstofdossier, omdat vooral D66 en het CDA lijnrecht tegenover elkaar staan. Het CDA wil een versoepeling van het beleid en D66 wil vasthouden aan vijftig procent minder stikstofuitstoot in 2030. Eerder op de avond, nog voor het kabinetsberaad, werd bekend dat Eurocommissaris voor Milieu Virginijus Sinkevičius een brief heeft gestuurd aan minister Christianne Van der Wal met de boodschap niet te treuzelen met het stikstofbeleid. Hij houdt Nederland aan de gemaakte stikstofafspraken en zegt dat de maximale stikstofneerslag die een natuurgebied aankan in geen enkel Natura2000-gebied mag worden overschreden. Dat zette het overleg op het ministerie van Rutte op scherp, maar zorgde ook voor argwaan bij verschillende fracties in de Tweede Kamer. BBB-leider Caroline Van der Plas noemde het een hele rare brief, zo vlak voor het kabinetsberaad. “Misschien ben ik te achterdochtig. Maar het lijkt me zorgvuldig gekozen opzet.” Kamerlid Pieter Omtzigt heeft gisteravond meteen om openbaarheid van alle communicatie over deze brief aangevraagd bij de Europese Commissie. Hij noemt de brief “zo opvallend” dat hij wil weten “hoe die tot stand gekomen is”. Ook SGP-Kamerlid Bisschop denkt dat er meer achter zit. “Je vraagt je af welke fractie zo’n kort lijntje heeft met Brussel. En van wie is die vingerafdruk op dit lek toch?” Het kabinet is nu eerst bezig met het opstellen van een brief naar de Tweede Kamer, in de aanloop naar het debat van volgende week over de verkiezingsuitslag. Daar gaat het kabinet dus vandaag verder aan werken. Het is nog niet te zeggen of in die brief ook iets concreets komt te staan over de toekomstige stikstofaanpak.