De VVD heeft niet om partijpolitieke redenen aangestuurd op een breuk over asiel. Dat zei fractievoorzitter Sophie Hermans in het Kamerdebat over de val van het kabinet. Ze wees beschuldigingen hierover van Esther Ouwehand van de Partij voor de Dieren van de hand. “Jullie hebben een fictief een probleem gecreëerd over de rug van kwetsbare mensen”, zei Ouwehand. “Jullie hebben het met opzet op de spits gedreven en dat is spuuglelijke politiek.” Hermans vond het op haar beurt lelijk “om het op die manier weg te zetten”. Ze steunt de afweging die de VVD-ministers hebben gemaakt om voet bij stuk te houden. Coalitiegenoot D66 zet ook vraagtekens bij de rode lijn van de VVD. Fractievoorzitter Jan Paternotte schetst dat er een pakket aan migratiemaatregelen lag en dat de VVD ineens met het plan kwam om gezinshereniging te beperken voor oorlogsvluchtelingen. “Kijk waar we nu staan. Het kabinet is gevallen”, zei Paternotte. “Was dit het nu allemaal waard?” Kijk hier zelf hoe het eraan toe ging: Volgens Hermans lagen er veel maatregelen voor, maar ging het “om het totale pakket dat effect moet hebben” en nareizen was daarin belangrijk voor haar partij. “Dat kan geen verrassing zijn.” ChristenUnie-leider Mirjam Bikker zei dat het maar om een groep van zo’n 5000 nareizende familieleden gaat en dat honderdduizenden arbeidsmigranten van de VVD wel naar Nederland mogen komen. Jesse Klaver (GroenLinks) en Attje Kuiken (PvdA) stelden beiden dat de VVD “over de ruggen van een paar honderd kinderen” politiek bedrijft. Net als Hermans verwierp premier Mark Rutte die suggestie. Volgens hem is het gewoon niet gelukt om de vier regeringspartijen op één lijn te krijgen. Voor de ChristenUnie ging de beperking van de gezinshereniging te ver, terwijl voor de VVD het pakker zonder die maatregel niet voldoende was. Het was een gezamenlijke beslissing, die “in goede sfeer” is genomen, zei Rutte. Toen D66-fractievoorzitter Jan Paternotte nog een keer zei dat er veel belangrijke dossiers nu stilliggen omdat de VVD het tegenhouden van vluchtelingekinderen belangrijker vindt, werd de premier boos. Hij beschuldigde Paternotte van “spelverruwing”. “Het ergert mij dat D66 al sinds vrijdag het ‘frame’ verspreidt dat de VVD vluchtelingenkinderen in de steek laat”, zei Rutte. “Beneden het niveau van de heer Paternotte.” Hermans zei in het debat niet te verwachten dat de veelbesproken spreidingswet door de Tweede Kamer wordt behandeld. De wet, waar al heel lang over wordt gesoebat in Den Haag, is bedoeld om de opvang van asielzoekers eerlijker over gemeenten te verdelen. Ze zei wel dat de VVD van meet af aan niet blij was met het wetsvoorstel. De VVD vindt een wet zonder instroombeperking niet goed, zei de fractievoorzitter. “Het is geen geheim dat we daar grote moeite mee hebben”, zei Hermans op vragen van JA21-leider Joost Eerdmans. Het kabinet viel vrijdagavond over het migratiebeleid. Na een maandenlange discussie over maatregelen om de asielinstroom te beperken, concludeerden de vier coalitiepartijen dat ze er samen niet uit gingen komen. Vooral Ruttes VVD en de kleinste regeringspartij ChristenUnie stonden daarbij lijnrecht tegenover elkaar.