In de coalitie gaan stemmen op om de kolencentrales in Nederland tijdelijk harder te laten draaien, om op die manier gas te besparen. Dat gas kan dan gebruikt worden om de gasvoorraden voor de komende winter aan te vullen. Er is één probleem: de kolencentrales mogen nu wettelijk op maximaal 35 procent van hun capaciteit draaien om de CO2-uitstoot te beperken. Gisteren zei minister Jetten voor Klimaat en Energie al dat het moeilijker zal worden om de gasvoorraden te vullen, nu Gazprom besloten heeft de gaskraan naar ons land voor een groot deel dicht te draaien. Die voorraden zijn nu voor 40 procent gevuld, maar dat moet 80 procent zijn voordat de kou invalt. Kamerlid Henri Bontenbal van het CDA wil dat minister Jetten zo snel mogelijk de wet verandert, zodat de kolencentrales tijdelijk meer CO2 mogen uitstoten. De gascentrales kunnen dan minder hard draaien, waardoor er gas overblijft. “Als de gasvoorraden dan voldoende gevuld zijn met het uitgespaarde gas, dan kan je kolencentrales alsnog terugdraaien”, zegt hij. Bontenbal vindt dat het kabinet de komende jaren vooral in moet zetten op energiebesparing en duurzaamheid. “Maar nood breekt wet. We moeten zorgen dat iedereen komende winter zijn huis kan warm stoken.” Op zich is er fysiek wel voldoende gas op de wereldmarkt, maar door de oorlog in Oekraïne is de prijs nu veel te hoog, legt hij uit. De CDA’er denkt dat het harder zetten van de kolencentrales er niet meteen toe hoeft te leiden dat we de Urgenda-doelen over CO2-uitstoot niet meer halen. “Alle experts zeggen dat we de doelen voor dit jaar makkelijk gaan halen, en door de crisis is er sowieso minder uitstoot van grote bedrijven.” Bontenbals collega Silvio Erkens van de VVD is nog niet zover om de kolencentrales nu al harder te zetten, maar het is voor hem zeker geen taboe. Hij wil dat minister Jetten zo snel mogelijk uitzoekt of de kolencentrales kunnen bijdragen aan een oplossing van het probleem. “We mogen geen Russisch roulette spelen met de gaszekerheid.” Het is de bedoeling dat de drie kolencentrales die nu nog in gebruik zijn in 2030 dicht zijn, omdat ze te veel schadelijke stoffen en CO2 uitstoten. Tot 2025 is afgesproken dat ze op maximaal 35 procent draaien. Directeur André Bosman van Uniper, het bedrijf achter één van de kolencentrales op de Maasvlakte, wil graag weer volop in bedrijf. “Het is een politieke keuze waar we klaar voor zijn”, zegt hij. “We zijn natuurlijk een bedrijf dat geld wil verdienen, maar het maatschappelijk belang is het grootst.” Toch ziet ook hij nog wel wat problemen. “We moeten dan wel weer meer kolen gaan kopen en die worden ook duurder. Er zullen mijnen heropend moeten worden om die kolen te winnen.” Ook moet worden besloten hoe de extra CO2-uitstoot wordt gecompenseerd, denkt Bosman. Ook de oppositiepartijen PVV, JA21 en de Groep Van Haga zijn voorstander van het harder laten draaien van de kolencentrales. “Het is bizar dat het nog niet is gebeurd”, zegt de PVV, die daarnaast ook snel nieuwe kerncentrales wil. GroenLinks vindt dat er rigoureus moet worden ingezet op energiebesparing. “Als eerste met een fossiele oplossing komen lijkt me geen goed idee”, zegt Kamerlid Suzanne Kröger. Binnen de coalitie vindt de ChristenUnie dat Jetten eerst alle opties goed moet analyseren. “Je moet niet in de emotie nu alles zomaar opengooien. Dat is niet goed onderbouwd”, zegt Kamerlid Pieter Grinwis. Op voorhand zijn er wat hem betreft geen taboes. Ook D66 ziet nu geen rol weggelegd voor de kolencentrales. “Dit is nu niet aan de orde. We moeten niet vanwege het nieuws van gisteren onrust gaan veroorzaken. Er is genoeg gas en we hebben in het coalitieakkoord afgesproken dat we kolen gaan afbouwen”, zegt Kamerlid Raoul Boucke. Minister Jetten, ook D66, is iets minder uitgesproken. Een woordvoerder van zijn ministerie zegt dat met alle scenario’s rekening wordt gehouden, dus ook met het inzetten van de kolencentrales. “Het winnen van extra gas uit Groningen is echt de allerlaatste optie en daar kun je uit afleiden dat het opheffen van de beperking op kolencentrales waarschijnlijker is, maar het is vooralsnog niet aan de orde.”