De VVD moet de stikstofplannen van het kabinet aanpassen. Dat is de boodschap van een meerderheid van VVD-leden op een partijcongres in Halfweg. Een nipte meerderheid van 51 procent van de leden stemde in met een voorstel dat de landelijke fractie in de Tweede Kamer oproept tot verzet tegen de plannen zoals het kabinet die heeft gepresenteerd, waarbij de veestapel fors moet krimpen om de stikstof terug te dringen. “Sinds gisteren heerst ongeloof”, zei Mirjam Nelisse, indiener van de het ‘protestvoorstel’. Ze sprak van een “tunnelvisie” bij de plannen van het kabinet. Nelisse reageerde uitzinnig toen de uitslag bekend werd: De motie die is aangenomen roept de Tweede Kamerfractie op om het kabinet te bewegen het stikstofbeleid en plannen aan te passen. De leden willen minder focus op de landbouw en krimp van de veestapel en meer geld voor innovatieve technieken gaan om stikstofuitstoot tegen te gaan. Hiermee keert de achterban zich dus tegen de plannen die de eigen VVD-minister Van der Wal gisteren presenteerde. De minister reageerde na afloop en zei dat ze de plannen niet gaat aanpassen. Ze benadrukte dat de Tweede Kamer nu aan zet is, en dat die eventuele aanpassingen kan afdwingen. “Dit is een dreun. Nu deze motie is aangenomen moet de partij er wel iets mee. Meer dan 800 mensen ondertekenden de motie, onder wie Statenleden, wethouders en gemeenteraadsleden. Zo’n breed gedragen signaal van mensen van dit kaliber kan de partij niet negeren. Hoe hier mee verder te gaan is nu aan de Tweede Kamerfractie.” Het kabinet kondigde gisteren aan dat de stikstofuitstoot in delen van ons land met 70 procent moet worden teruggedrongen. Het gaat om 131 gebieden vlak bij kwetsbare natuur. De plannen hebben tot gevolg dat niet alle boeren kunnen doorgaan met hun bedrijf. In het Nationaal Programma Landelijk Gebied staat per gebied hoeveel de stikstofuitstoot in 2030 moet zijn verlaagd om de natuur een kans te geven om te herstellen. In sommige is dat 12 procent, maar er zijn er dus ook 131 waar het heel fors uitpakt. Die liggen over het hele land verspreid, binnen een kilometer rondom een beschermd Natura 2000-gebied. Een en ander zou neerkomen op een krimp van de veestapel van 30 procent. Net als Van der Wal zei VVD-leider Rutte na het congres dat de plannen niet gelijk op de schop gaan. Wel komen er gesprekken met de tegenstanders, zei hij. Rutte sprak van een belangrijk debat, dat de Kamerfractie van de VVD moet gaan helpen om samen met de provincies het stikstofbeleid verder vorm te geven. In de VVD-achterban in provincies ontstond de afgelopen tijd al onrust, omdat de provincies de plannen moeten gaan uitvoeren. Lokale bestuurders maken zich grote zorgen over de impact voor de gemeenschappen en lokale cultuur. Boeren zullen moeten verhuizen, verduurzamen of stoppen. De ophef hierover bij de VVD-achterban op het congres was groot. “We raken boeren in de kern van hun bestaan, dat is niet fraai.” VVD-Kamerlid Van Campen, de landbouwwoordvoerder, zegt dat de fractie met delen uit de motie aan de slag kan maar dat juridische haalbaarheid ook belangrijk is. “Daarbij moeten we ook eerlijk zijn tegen de boeren.” Minister Van der Wal zei eerder deze week dat ze geen keuze heeft: “We hebben te maken met een juridische uitspraak die klip en klaar is: we moeten eerst minder stikstof uitstoten, we moeten eerst de natuur herstellen en pas dan kunnen we ook weer vergunningen verlenen. De enige manier om dit land van het slot te krijgen, is deze aanpak.” Op het congres werd ook een motie aangenomen om overdag weer 130 kilometer per uur te mogen rijden. Dat is eerder naar 100 gebracht om de stikstofuitstoot terug te dringen. Het pleidooi voor harder rijden was tegen het zere been van sommige andere VVD’ers. Een inspreker zei zich in de huidige ingewikkelde situatie te schamen voor het aannemen van die motie. Een ander VVD-lid verwoordde zijn steun voor het kabinetsbeleid als volgt: “Liever een dak boven mijn hoofd dan een stukje speklap op mijn bord. Om dat te bereiken moeten we de veestapel verminderen”.