Tom Barendregt (24) is pas 17 jaar als hij te horen krijgt dat hij acute leukemie heeft. Om een kans te maken op genezing, moet hij een stamceltransplantatie ondergaan. En hij is niet de enige: zo’n zeshonderd mensen in Nederland hebben, net als Tom, nieuwe stamcellen nodig. Bijvoorbeeld omdat ze leukemie of lymfeklierkanker hebben. Afgelopen jaar meldde een recordaantal mensen zich aan om stamceldonor te worden: 27.000, onder wie veel jongeren. Dat is heel fijn maar nog niet genoeg, stelt Nederlands centrum voor stamceldonoren Matchis. Want het koppelen van een geschikte donor aan een patiënt valt niet mee: de kans op een match is gemiddeld 1 op 50.000. Toch zat er voor Tom niet één, maar zelfs twee keer een match bij. “Ik heb drie keer kanker moeten verslaan, waarvan twee keer met een stamceltransplantatie”, vertelt hij tegen NOS Stories. “Zonder mijn donoren, was ik hier nu niet meer geweest.” Het aantal stamceldonoren in Nederland groeit: bijna 400.000 mensen hebben zich inmiddels aangemeld. Maar volgens Matchis zijn er nog dubbel zo veel aanmeldingen nodig. “Op dit moment zoeken we vooral mannen en mensen met een niet-westerse achtergrond”, vertelt de woordvoerder. Stamcellen doneren is volgens Matchis niet gevaarlijk, maar het heeft wel wat meer voeten in de aarde dan gewoon bloed doneren. Er gaan een hoop onderzoeken aan vooraf en het kan zijn dat je onder narcose moet om via beenmerg stamcellen af te staan. En ook al kun je als donor op ieder moment in het traject besluiten om te stoppen, toch kan iemand druk ervaren wanneer hij die enige match is op 50.000 donoren. Berend Swennen (26) meldt zich in 2019 aan als stamceldonor. Na drie maanden krijgt hij te horen dat hij een mogelijke match is voor een patiënt. “Man, twintig. Dat is het enige dat ik van hem weet.” Patiënten en donoren mogen namelijk bijna niets van elkaar weten. Na een hele rits aan onderzoeken zijn de stamcellen van Berend goedgekeurd en kan het traject beginnen. En dat is volgens hem best pittig. “Ik moest vijf dagen lang een medicijn bij mezelf inspuiten om extra stamcellen aan te maken”, vertelt hij. “De eerste twee dagen kon ik nog werken, maar daarna niet meer. Die extra stamcellen zijn heel zwaar aan je benen.” Na vijf dagen worden de extra stamcellen geoogst. Soms gebeurt dat via het beenmerg, maar in de meeste gevallen gaat het via een infuus. Via de ene arm gaat het bloed naar buiten, de stamcellen worden eruit gefilterd en via de andere arm gaat het bloed weer terug het lichaam in. Anderhalf jaar na de transplantatie krijgt Berend te horen dat hij het leven van de man van 20 heeft gered. “Het moment dat ik dat te horen kreeg, is voor mij het meest overweldigende moment dat ik in mijn leven heb gehad.” Berend vereeuwigt de ervaring met een tattoo. In morsecode staat op zijn arm ‘man, twintig’ gedrukt. “Hij heeft voor altijd iets van mij, ik nu ook van hem.”